گلخانه

یکی از بهترین و زیباترین ویژگی باغ ایرانی، تلفیق بنا با باغ است، و این دو گاهی آنچنان با هم آمیخته اند که نمی توان احساس کرد که کجا باغسازی خاتمه یافته و کجا آغاز شده است.
.

بنا در باغ ایرانی فضای باغ را مجزا نمی کند بلکه فرم و نما و مصالح و رنگ بگونه ای است که هرگز تافته ای جدا بافته نیست بلکه آنچنان زیبائی تناسب، نسبت فرم آن و نیز الوانهای مصالح با باغ در هم آمیخته است که دید انسان از آن به راحتی نمی گذرد.ایرانی در باغسازی مانند سایر هنرها از بیهودگی پرهیز می کرده است و بهمین دلیل استفاده از پوشش گیاهی برای آنها منطق داشته و هیچگاه بدون دلیل چیزی را نمی کاشتند.
.

معماری ایرانی در دوره قاجار همچون ساير رشته هاي هنري به شدت تحت تاثير اروپا قرار دارد. معماران فرم ها و عناصر معماري و ساختار فضايي باغ هاي اروپايي را اقتباس و تا حدي ايرانيزه و سپس اجرا نموده اند. این فضا نیز که به عنوان گلخانه ساخته شده است اقتباسی است از معماری و باغ سازی فرانسه که محل پرورش و نگهداری گل ها جهت استفاده از آن ها در فضای محوطه بوده است.
در زمان هایی که امیر حشمت در ارگ حضور پیدا می کرده است باغبان موظف بوده است پله های کوشک مرکزی ، محوطه و اطراف حوض را با گلدان ها متعدد تزیین کند.
با توجه به معماری گلخانه و وجود پنجره های بزرگ با شیشه های رنگارنگ ، نور خورشید از سه زاویه، وارد محوطه گلخانه شده و نقش زیبائی در کف آن ایجاد می کند.
شومینه های تعبیه شده در دیوار شمالی گلخانه ، در زمستان برای گرم نگه داشتن گلخانه مورد استفاده قرار می گرفته است. جوی و حوض آب کوچکی در وسط گلخانه قرار دارد که در گذشته از آب قنات پر می شده است.

اتاق گلکار

این اتاق در جوار گلخانه قرار گرفته است و محل استقرار باغبان یا در اصلاح مرسوم آن زمان ” گلکار” به همراه خانواده خود بوده است. در زمان امیر حشمت چون هنوز نام خانوادگی به اسامی افراد اضافه نشده بود و چون کار در ارگ در میان عامه مردم از اعتبار و اهمیت بسزائی برخوردار بود و نصیب هر کس نمی شد لذا شغل افراد در ارگ به عنوان پسوند اسم آنان بکار برده می شد و شخصی که در این گلخانه مشغول بکار بوده هم به اعتبار شغلش اورا می شناختند.علی اکبر گلکار آخرین نفری بوده که این وظیفه را در ارگ بر عهده داشته است. شخص گلکار مجبوربوده با سکونت بیست و چهار ساعته در ارگ در تمام اوقات شبانه روز از گلهای داخل گلخانه مراقبت نموده ومتناسب با فصول سال نسبت به کاشت و نگهداری گلهای جدید اقدام نماید و در زمان حضور امیر حشمت یا میهمانان ویژه در ارگ ، گلدانهائی از گلهای مختلف را در ورودیها و راه پله ها و کنار حوض ها قراردهد